We zijn ondertussen over de helft van deze reis van 31 weken en precies 10.000 km verder. Afgelopen 6 weken waren we in Bolivia waar het dus regentijd is, en de maand februari begint met 10 dagen rust in Cochabamba, waarna we ons in het bizarre carnavalsfeest van Oruro storten, afzakken naar de hete en stomende jungle, de jezuïetenroute rijden, eindelijk weer eens samen hiken en vervolgens richting Brazilië gaan. Dat was een hele korte samenvatting van afgelopen vier weken, nu het uitgebreide verhaal!

Cochabamba is de stad met de eeuwige lente. Het ligt op 2500 meter tussen de hoge bergen en heeft hierdoor altijd een fijne temperatuur rond de 25 graden, veel zon, koele nachten en voldoende zuurstof in de lucht. Zo’n stad waar je je vanzelf prettig voelt, relaxed en toch ook uitnodigend om activiteiten te ondernemen. Ook zijn er veel restaurants, een leuk oud koloniaal centrum, een mooi centraal plein, musea en een enorme markt waar geen eind aan komt. Genoeg te doen en te zien dus. We vinden (via de app Ioverlander) een prachtige plek om te verblijven namelijk in de tuin bij Javier Moscoso Tejada, een bekende Boliviaanse architect á la Gaudi, die van z’n huis, het huis van z’n ouders en de grote tuin met laguna daartussen iets prachtigs heeft gemaakt vol natuurlijke vormen, mozaïeken, onderwatergrotkamers, openlucht douches, beelden, bomen, bloemen en veel dieren. Hij spreek vloeiend Engels en er verblijven ook nog andere gasten, o.a. overlanders Sylvia en Richard uit Zwitserland, zodat we een hoop te kletsen, vragen en vertellen hebben. Michiel gaat in de bergen af en toe een middagje mountainbiken of we gaan samen op de motor naar het centrum om lekker te lunchen, een paleis te bezoeken, de antiekwinkeltjes af te struinen, mensen te kijken op het mooie plein of over de markt te dwalen. Javier oefent met z’n neef in de tuin voor z’n band. Hij vraagt of we bekend zijn met het fenomeen grunge, dat verwacht je dan weer niet in Bolivia en vervolgens zingen we allebei de hele middag alle nummers met hem mee van Nirvana, Pearl Jam, Stone Temple Pilots, Soundgarden enz… Heerlijk! En zo is er ineens al een week voorbij. Aangezien we allebei niet zo heel lang op één plek kunnen zijn vanuit de onrust te willen weten wat zich achter de horizon bevindt, besluiten we ons zelf nog één keer te trakteren op een goede lekkere lunch in een goed aangeschreven restaurant om daarna te vertrekken. Vervolgens zijn we echter allebei 2 dagen ziek door zeer waarschijnlijk voedselvergiftiging, dus blijven we nog een paar dagen extra in de buurt van de mooie wc’s en douches van Javier om dan na 10 dagen eindelijk afscheid te nemen. Voortaan houden we het gewoon bij streetfood, daar hebben we eigenlijk nooit last van.

Oruro ligt op bijna 4000 meter, dus een flink eind hoger. De kronkelende weg door de bergen omhoog, die voor een groot deel bestaat uit een uitstekende 2-baans snelweg (dat verwacht je dan ook niet in Bolivia!), doen we in 2 etappes, om te wennen aan de ijle lucht. Dit gaat steeds beter, blijkbaar hebben we een overvloed aan rode bloedlichaampjes aangemaakt op de altiplano voorgaande weken en zijn we snel gewend. Het carnaval in Oruro is een mix van religieuze en plaatselijke indianen en culturele invloeden. Verschillende oorspronkelijke bevolkingsgroepen uit heel Bolivia komen naar de stad in hun mooiste kleding en met hun eeuwenoude instrumenten en lopen in een optocht die dagen en nachten door gaat dansend en zingend door de straten. Dus niet zoals in Rio de Janeiro met veel bloot en veel veren of zoals in Nederland in belachelijke outfits gericht op de actualiteiten, maar zeer traditioneel met meer dan 150.000 dansers die verschillende verhalen uitbeelden en daardoor ook door Unesco uitgeroepen tot werelderfgoed. De optocht eindigt iedere dag in de kerk waar iedereen de laatste meters kruipend een eerbetoon brengt aan de heilige maagd (la virgen del Socavón) om vervolgens weer opnieuw aan de optocht te beginnen. Er komen honderdduizenden mensen op af, hoofdzakelijk bolivianen. Als we in totaal 10 buitenlandse toeristen zien, is het veel. We feesten 4 dagen mee, mensen zijn erg vrolijk en vriendelijk en we worden van alle kanten welkom geheten. Het is ook één van de grootste watergevechten ter wereld, kinderen maar ook zeker hun ouders gooien met waterballonnen en spuiten elkaar onder met een soort scheerschuim. Dat het een keer flink los gaat met onweer en de daarbij behorende heftige buien, deert daarom niemand en de straten blijven vol feestende mensen. Na vier dagen ben ik compleet overprikkeld door alle indrukken, drukte, muziek, kleuren en geuren en dus heel blij dat we terug de natuur in gaan. Maar het was zeker bijzonder om mee te maken en terwijl er in Oruro nog dagen verder gefeest wordt, rijden wij op ons gemak duizenden meters naar beneden en overnachten we in de bergen en aan zacht kabbelende meren. Wat een rust!

Als je Bolivia op een satellietfoto bekijkt via Google maps of Polarsteps, zie je een duidelijke streep door het land lopen met aan de ene kant de enigszins kale en bruine bergen van de Andes (in het westen) en aan de andere kant de groene jungle richting het Amazone gebied (in het noordoosten). Ik vroeg me af of die overgang in het echt ook zo abrupt zou zijn, en dat blijkt inderdaad zo te zijn. Als we de laatste berg over rijden, zijn we binnen een paar kilometer in een compleet ander landschap met totaal nieuwe flora en fauna, wow dat is apart! Door dichte, dampende nevelwouden vol epifyten, fluitende vogels en fladderende vlinders, her en der een waterval en steeds breder wordende rivieren, dalen we af naar Villa Tunari waar het superklef warm is en iedere middag de bewolking samenpakt in de drukkende atmosfeer om steeds tot flinke uitbarstingen en buien te leiden die overigens niks geen verkoeling of opluchting brengen (oh ja had ik al gezegd dat het regentijd is in Bolivia?), slechts af en toe een mooie regenboog. We zien ‘s nachts vuurvliegjes om de camper zweven (magisch!) en de volgende morgen ineens ook apen klauteren en dat maakt het tropische plaatje compleet. In eerste instantie blijven ze op afstand, maar hoe langer we er staan des te dichterbij ze durven te komen in de bomen waar we onder staan te kamperen. Plots zie ik er één aan de buitenspiegel slingeren en binnen no time zitten ze in onze woonkamer waarschijnlijk aangetrokken door de zoete geur van overrijpe mango’s in de fruitmand. Michiel pakt het eerste wat hij pakken kan en zo verdedigt hij stoer met de waterkoker ons hebben en houden, een hilarisch gezicht! Het fruit verstoppen we en uiteindelijk gaan ze toch nog met de zonnebrandcrème aan de haal, vliegensvlug zijn ze. We besluiten te verkassen naar een wat meer relaxte plek aan het zwembad van een luxe hotel en mogen de truck er naast parkeren op het grasveld omdat we de enige zijn (laagseizoen door, je raadt het al => regentijd). Als we daar na twee dagen en volle bak regen weg proberen te rijden, lukt dat natuurlijk niet meer. Door het natte gras en de verzadigde grond, slippen de banden door en zakken we weer weg in modder, grrrrrrr. De hotelbeheerder doet er heel dramatisch over, wij ondertussen niet meer, het is tenslotte al de zoveelste keer. Grip krijgen is het toverwoord en geduldig schep ik emmers grind van de oprit de grasmat in, terwijl Michiel de rijplaten los haalt en voor de voorbanden legt. Na twee uur (het wordt al korter, we leren het wel!) scheppen en doen, lukt het eindelijk om naar de weg te rijden. De grasmat ziet er verampeneerd uit, en tuurlijk voelen we ons enigszins opgelaten door die logge lompe zware bak van ons en de manager die ach en wee is blijven roepen al die tijd. Dus scheppen we de diepe gaten netjes dicht en stampen de modder op onze blote voeten aan, het groeizame weer zal het leed rapido ongedaan maken, stellen we de nog net niet huilende man gerust en snel rijden we weg.

Daarna hebben we de keus tussen de snelle, maar saaie route via grote stad Santa Cruz naar Brazilië (in 4 á 5 dagen) of via de Jezuïtenroute langs kleine dorpen (9 á 10 dagen) met mooie kerken en bijzondere verhalen. We hebben de tijd, dus kiezen we voor de omweg. Eerst overnachten we nog in Buena Vista aan het centrale parkje waar we een leuk gesprek hebben met een Boliviaan en zijn kinderen die jaren in Canada hadden gewoond en dus goed Engels spreken. Hij is heel enthousiast over z’n land en daarom terug geëmigreerd, z’n kinderen, pubers, moeten nog erg wennen geven ze eerlijk toe. Ze brengen ons later spontaan Boliviaanse snacks (yucca rellena, yucca gevuld met een kipprutje, heerlijk) en ik ben weer blij met met m’n sleutelhangers met klompjes, zodat ik wat terug kan geven. We gaan hier ook langs de Zwitserse kaasboer, waar we een kaasproeverij krijgen en flink inslaan na een heerlijke kaasfonduelunch. In het volgende dorp treffen we ook Zwitsers die echt bruin brood bakken. Tjonge wat is dat een gemis geweest, een bruine boterham met goede smaakvolle kaas! De almuerzo completos met vooral vette kip, rijst, gekookte aardappel en (niet óf maar altijd én) pasta, komen ondertussen onze neuzen uit. Het koolhydraatverrijkte dieet van de Bolivianen en het feit dat er geen frisdrank zonder suiker te krijgen is, is duidelijk terug te zien in het percentage mensen met overgewicht, wat echt schrikbarend hoog is. Daarnaast versterken de dames hun contouren met extra lagen kleding, vooral rokjes, ik vind het eigenlijk best mooi, maar laat alle rijst en pasta toch maar liggen op m’n bord.

Zo’n 350 jaar geleden drongen Jezuïeten het oerwoud binnen op zoek naar nog te winnen zieltjes in o.a. Brazilië, Paraguay en Bolivia. In Bolivia vonden ze de Chiquito indianen die na enige weerstand toch wel wat zagen in de religie van de blanke mannen (voor geïnteresseerden is dit goed verbeeld in de film the Mission met Robert de Niro te zien op You Tube). De indianen leerden van alles van de Jezuïeten zoals muziek maken, zingen, Spaans, hout bewerken, huizen bouwen en allerlei andere ambachten. In een soort van gelijkwaardige samenwerking werden er dorpen en uiteindelijk ook een bijzondere vorm van kerken gebouwd. De Jezuïeten werden uiteindelijk verbannen door de Spanjaarden en de Portugezen die de indianen liever als slaaf gebruikten. Maar de religie en de geleerde muziek en ambachten worden tot op de dag van vandaag nog toegepast door de Chiquitos in de nog steeds bestaande missies in Bolivia. In de andere landen zijn de meeste missies slechts nog ruïnes, maar hier dus levendige dorpen met mooi gerestaureerde kerken en bijgebouwen (ook Unesco werelderfgoed). We kijken “the Mission” en bezoeken daarna 7 van de 8 dorpen die op onze route liggen. Ze lijken op elkaar maar in details zijn ze allemaal uniek. De mensen zijn vriendelijk en verheugd dat we hun dorpen bezoeken en ze laten vol trots hun huis, hun kerk of hun familie zien. In de meeste plaatsen parkeren en overnachten we aan het centrale plein en ook hier doet niemand daar moeilijk over. Omdat het overdag zo heet is (rond de 35 graden) zijn de dorpen vooral rond en na zonsondergang levendig en zien we jong en oud zich vermaken in het park/plein. Rond 19.30 is er vaak een mis in de aangrenzende kerk voor wie daar behoefte aan heeft en kunnen wij het houtsnijwerk van de Chiquitos bewonderen. Hierbij valt op dat Jezus er uit ziet als een indiaan, spelen de engelen op fluit en trom i.p.v. harp en staat er bijvoorbeeld een prachtige naakte vrouw levensgroot uit hout gesneden op de grote voordeur.

Ter afwisseling doen we een paar mooie wandelingen in de groene omgeving en “her-ontdek” ik het plezier van samen een eind wandelen door de natuur, genieten van de aanwezige dieren en bijzondere bloemen, mooie doorkijkjes en verre uitzichten vanaf de top. Het gaat gelukkig nog steeds vooruit na de breuk in m’n been, 20 km is het nog niet, maar langzaam aan wel steeds verder en met steeds minder pijn, wat de motivatie zeer ten goede komt. We zien toekans, struisvogels, capibara’s, bijzondere vlinders en papegaaien, tafelbergen, mooie zonsondergangen, regenbogen en heftige buien in de verte en zelfs nog een parapenter (ook dat verwacht je niet in Bolivia).

Het blijft verschrikkelijk warm en klam, dus her en der zoeken we ook een zwembad of een rivier op. Daar is het leuk mensen kijken, want in deze provincie wonen niet alleen Chiquitos (kleine donkere indianen), maar ook Japanners en Mennonieten. Die laatste zijn blanke, blonde mensen die met hoofddoek en compleet aangekleed te water gaan, naast de welgevormde Braziliaanse toeristendames in string. De rivier is ondiep en warm, het water komt uit een diepe wel en voelt ondanks de warme buitentemperatuur toch weldadig aan. Er zwemmen kleine visjes in die zich te goed doen aan onze overtollige dode huidcellen. Dus zijn we na een uurtje brandschoon.

Groot nadeel hier zijn de muggen, ze zijn agressief, dragen nare ziektes zoals Dengue en Zika, en zijn nauwelijks te stoppen. In Brazilië schijnt dit nog erger te zijn. We gaan het zien. Ondertussen zijn we de grens genaderd en is het Bolivia verhaal voor nu ten einde. We vonden het een heel leuk land, hebben veel mooie dingen gezien, veel meegemaakt en gaan ook zeker nog een keer terug buiten regentijd om het noorden en het Amazonebasin te verkennen over een jaar of twee. Voor nu staan onze neuzen letterlijk en figuurlijk richting Brazilië waar we de komende 3 maanden zullen rondreizen. We zijn benieuwd!