En toen was het alweer 2024! Dus allereerst een heel gelukkig nieuwjaar, en hopelijk komen er veel mooie dingen op je pad. Het is alweer 4 weken geleden sinds het laatste verhaal en ook bij ons kwamen er weer veel mooie dingen voorbij. We zagen prachtige meren, besneeuwde vulkanen en veel ongerepte natuur, maar ontmoetten ook weer een aantal interessante mensen en hoorden veel verhalen over Argentinië en Chili. Zoals altijd gingen er ook weer wat dingen kapot of waren er zaken aan vervanging toe door het veelvuldig en intensief gebruik van ons rijdende huis, dus zagen we ook een aantal garages, gingen er meerdere dagdelen op aan wachten en zoeken en waren we zelfs één hele dag dakloos. Maar tijd hebben we genoeg, zoals in het liedje van Doe Maar (één van m’n favorieten), en wat een luxe is dat toch, tijd genoeg!

Eindelijk in de bergen, aan de Argentinië kant, vertoeven we de eerste dagen aan een klein meer, Filo Hua Hum. Het voelt alsof we met de truck into the wild staan tussen de oude bomen, de vele vogels die ook af en toe door de truck vliegen, en de forellen die we voor onze neus zien zwemmen. Als we echter 500 meter door het bos lopen, staat daar een gezellige grote blokhut met daarin de receptie van de camping, een restaurant met supersnelle wifi, ijskoude biertjes en zelfs pizza’s met stukken hert. Er staat een comfortabele hangbank met een paar kroelkatten er op en buiten loopt een kalfje los die ook van knuffelen houdt. Om de hoek staat een rustiek schoon badkamerblok met heerlijke onbeperkte warme douches. Dus into the wild maar dan 2.0! Michiel gaat een middag mountainbiken en wandelt een dag 1200 meter omhoog de besneeuwde bergen op en heeft daar prachtig uitzicht over het meer, hij komt niemand tegen alleen een groepje herten. We hebben veel plezier van ons zeilbootje, er staat ‘s middags goede wind om te zeilen en op de kalme ochtenden probeert Michiel een forel te vangen (not) of roei ik naar de overkant in de hoop wat wild te zien (ook not), maar toch leuk. Ik plons af en toe het meer in, dat zelfs voor mij, toch net wat te koud is.

I.v.m. een komende weersomslag, storm en een paar dagen regen, verlaten we dit paradijs en rijden over de prachtige merenroute naar Villa la Angostura 100 km verder. Onderweg zien we veel stof in de verte en verwachten veel tegemoet komende auto’s over de ripioweg. Het blijkt echter dat de harde wind het stuifmeel uit de duizenden dennenbomen blaast, dat er uit ziet als gele wolken stof, een bizar gezicht, nu snappen we ook het gele filmlaagje op het water van het meer.

Langs watervallen, meren en overal paarse en roze lupines, komen we aan in het dorp en prompt begint het er te regenen net als twee jaar geleden toen we hier waren. We leven ons uit in de supermarkt, brengen twee grote tassen vuile was weg en shoppen samen door de gezellige hoofdstraat die er uitziet als een wintersportdorp met grofhouten chaletbouw, kerstverlichting en biertenten, en vinden een paar leuke schoenen voor Michiel gemaakt van Patagonische koeien.

Via Instagram volg ik al een tijdje een kunstenaar, Guillermo Galetti, die kinetische kunst maakt, ook wel automatons genaamd. Het zijn beelden (van ijzer in zijn geval) die kunnen bewegen door te draaien aan een ingenieus verbindingssysteem. Bijvoorbeeld een koe die kan swingen met haar heupen terwijl ze haar kop heen en weer wiegt en met haar armen boven haar zwaait of een gitarist die z’n arm over z’n gitaar beweegt en z’n lange haar (van ijzeren kettingen) laat headbangen. Er zit altijd humor en/of een betekenis in z’n beelden, waarvan hij leuke filmpjes plaatst op Insta (https://www.instagram.com/ladrondechatarra?igsh=OGQ5ZDc2ODk2ZA==) en ik vind zijn kunst echt geweldig. Hij blijkt in Villa la Angostura te wonen en ik vraag hem via een berichtje of we bij hem langs kunnen komen. Hij vindt het goed en nodigt ons uit in zijn werkplaats waar het één grote bende van oud ijzer is. Maar hoe langer we er zijn en met hem praten, hoe meer we her en der de beelden afgedankt in verschillende hoeken zien liggen. Het gaat hem vooral om het bedenken, uit tekenen en maken van de beelden, daarna lijkt de lol er voor hem af. Hij verkoopt niets en exposeert niet want dan wordt het toch maar kapot gemaakt (iedereen wil er natuurlijk aan draaien), maar gelukkig deelt hij dus wel z’n geniale bedenksels via z’n filmpjes. Voor hem is het een hobby naast zijn werk als schoolleraar. Uit één van de hoeken graaft hij een stuk verroest ijzer op dat hij in m’n handen drukt, hier een kadootje als je dat leuk vind, zegt hij. Tuurlijk vind ik dat leuk en ben er superblij mee! Ik draai aan een hendeltje aan de zijkant en er verschijnt een één peso munt waarop de zon staat afgebeeld, tegelijkertijd komt er een poppetje omhoog met een schep boven z’n hoofd, die blijkbaar aan het werk gaat voor pesos, en weer weg gaat als de zon zakt, geweldig. Enigszins beschaamd geef ik hem er een sleutelhanger met klompjes voor terug (het staat niet in verhouding met wat hij mij geeft, vind ik), maar hij is er superblij mee en zet later uitgebreid op z’n Insta dat hij bezoek heeft gehad uit Holland met een foto van de klompjes er bij. Zo leuk, wat een enthousiaste, lieve, vrolijke vent. Blij dat we hem konden ontmoeten.

We gaan terug naar Chili. Niet meer verwacht na vorig jaar, omdat we daarna eigenlijk richting noorden van Zuid Amerika zouden gaan rijden. Maar we lijken maar niet los te komen van de twee zuidelijkste landen van dit continent, het is er ook zo fantastisch! We steken dezelfde pas over de Andes over die twee jaar geleden gesloten was, maar waar ze ons uiteindelijk toch door lieten en pakken de draad op in Chili waar we toen gebleven waren, ook een merengebied. Wat gelijk opvalt is dat er voor veel dingen betaald moet worden daar waar het dan in Argentinië gratis is. Zoals bijvoorbeeld nationale parken, thermale baden, campings, parkeren, musea, tolwegen enz… Sowieso is alles duurder, boodschappen, uit eten, en brandstof hakken er ineens flink in, gelukkig hebben we in Argentinië vol getankt en e.e.a. ingeslagen. Daarentegen zijn onderdelen voor de truck goedkoper en daar gaan we dan ook naar op zoek hier. Zo hebben we een nieuwe reserveband nodig, nieuwe motorsteunen, een nieuwe stuurhoes, een paar nieuwe filters voor reserve, speling op het stuur laten verhelpen en de wagen moet uitgelijnd worden, want die trekt naar rechts. Ook blijkt er één van de bladveren gebroken en zo wordt het lijstje als maar langer. Gelukkig zijn het geen zaken die direct moeten, dus bezoeken we eerst nog wat meren en de kust. Daar waar het kan, want zeker 5 of 6 keer moeten we dezelfde route terug omdat bruggetjes de truck niet aan kunnen of een tunnel te laag is, of bomen te ver over de weg hangen. Nadelen van het hebben van zo’n grote camper.

Onderweg naar de kust komen we langs een automuseum. We stoppen omdat het een mooie break is, ik verwacht er niet veel van, maar zelfs ik vind het leuk. Prachtige glimmende oude Amerikaanse wagens met vleugels en art Deco neuzen, kunstwerkjes, stuk voor stuk. De 80-jarige verzamelaar met Duitse voorouders, vertelt ons in vloeiend Duits over z’n “baby's” (het zijn er zeker 150!) en z’n voorliefde voor Studebakers (de eerste auto van z’n vader). We zijn er een hele ochtend zoet.

Gelukkig is Chili een smal land en zijn we in één dag van de bergen bij de zee en eten we aan een klein haventje heerlijke Ceviche (rauwe vis gegaard in citroensap). Helaas is het koud, kil en grijs, het stormt en af en toe valt er een spatje regen. We maken een wandeling naar de volgende baai, her en der haken er honden aan en wandelen mee, ze lijken het gezellig te vinden. Aan het eind van de wandeling vormen we al een hele roedel van 5 honden die teleurgesteld kijken als we de truck in verdwijnen en weg rijden. Terug naar de bergen in de hoop op beter weer. Daar wonen we een paar dagen in het dorpje Llifén aan het Ranco meer. Ook daar vindt een hond ons interessant en wandelt overal mee naar toe, als we in een cafeetje een bakkie doen, met inwoners kletsen en internetten, ligt hij na 1,5 uur nog voor de deur te wachten. ‘s Nachts slaapt hij onder de truck en rent blaffend achter iedere wagen aan die langs rijdt. Zo hebben we in ieder stadje een ander schatje en zelfs Michiel moet er wel om lachen dat veel honden zo gericht gezelschap zoeken en voor je willen werken/waken.

Het weer knapt op, we rijden naar het volgende meer, Lago Mahui. Prachtig, afgelegen, het asfalt houdt daar op. Er wonen veel Mapuche indianen, we zien ze varkens vervoeren in een mooie grote houten roeiboot naar hun huis aan de overkant. Daar zijn verder geen wegen. De omgeving is prachtig, de zon schijnt, het water glinstert, in de verte de besneeuwde bergtoppen, weer zo’n Bob Ross plaatje. We vieren er Michiel z’n verjaardag, die blij is met z'n Donald Duck over Paaseiland, een heerlijke dag relaxen, zonnen, spelletjes, kleuren, vissen, stretch oefeningen en film kijken.

Daarna zigzaggen we weer een stukje noordelijker naar de kust, nu naar Valdivia, een levendige studentenstad aan een grote riviermonding bij de zee. Hier bestellen we bij Goodyear een nieuwe band, brengen we de gedeukte velg weg om te laten uitdeuken en gaan we weer op zoek naar iemand die een stuk uitlaat kan maken omdat nu het volgende stuk dreigt af te breken. Bij Kaufmann (een Mercedes specialist) kunnen ze ons niet helpen aan nieuwe filters, motorsteunen, de speling in het stuur of een nieuwe uitlaat omdat we een Europees model wagen hebben. Wel zetten ze de nieuwe stuurhoes (die Michiel uit Nederland heeft meegenomen) er voor ons op. Dan naar een garage waar ze een nieuwe bladveer kunnen maken en een hele dag bezig zijn om die te plaatsen. We zijn ondertussen 3 dagen verder en ontdekken op ons gemak de leuk gelegen stad met vele terrasjes en cervezerias. Er hangt een kerstsfeer, versieringen in bomen, vuilnismannen verkleed als kerstman, een koor dat kerstliedjes zingt in het park, een grote kerststal op het plein en heel heel druk in alle winkels waar buiten mensen met pakpapier aan een tafeltje zitten en je je kerstaankopen leuk kunt laten inpakken voor een centje. Ook wordt er gevierd dat de zomer begonnen is en dus ook de zomervakantie van twee maanden. Er is een groot podium met Manu Chao-achtige muziek, gezellig. Het leukste vinden we echter de vismarkt aan de rivier, waar van alles te zien is, zoals b.v. megamosselen, vreemde vissen en grote moten zalm, maar vooral de zeeleeuwen de show stelen. Er is een groot, zwaar hek geplaatst tussen de rivier en de markt om de zeeleeuwen tegen te houden, maar ze trekken zich er niets van aan en gaan gewoon een eindje verder de rivier uit en waggelen over de kade naar de kraampjes waar ze het snijafval van de vis toegeworpen krijgen. Een makkelijk kostje voor ze en voor de marktlui ruimt het lekker snel op, een mooie samenwerking. Als klant moet je soms echt opletten dat er niet een zeeleeuw op je pad kruipt of ligt! Ook heel veel meeuwen en gieren zitten er te wachten op een hapje, pelikanen zien we daar niet, wel later aan zee. We gaan er een paar keer naar terug en kopen natuurlijk ook zelf lekkere vis om te bakken, gerookte vis en Ceviche.

We wonen ondertussen in één van de betere wijken van de stad, 3km buiten het centrum. Bewoners daar reageren zonder uitzondering enthousiast dat we daar geparkeerd staan en vragen zich af waarom wij als buitenlandse toeristen hun kleine stadje bezoeken waar toch verder niet zoveel te beleven is, volgens hen. We vertellen vele malen het verhaal van hoe we in Zuid Amerika gekomen zijn, wat we allemaal gezien en gedaan hebben (m.b.v. de kaart met route die bij de deur hangt) en dat aangetrouwde familie uit Chili ons allerlei goede tips geven over waar we heen moeten gaan, zo ook Valdivia. We worden zelfs uitgenodigd om kerst te komen vieren bij een stel dat zelf ook veel reist. Maar de kerst willen we graag even weg uit de drukte en naar het strand 50 km verder waar de weg eindigt bij Pilolcura. Een prachtige baai met een leeg strand en mooie rotsen vol grijze aalscholvers met knalrode voeten. Tot het daadwerkelijk kerst is geweest en iedereen daarna met z’n familie ook naar dat strand komt, we staan compleet ingebouwd, personal space doen ze hier niet aan! Overal klinkt muziek, roken de BBQ’s en waaien er tentjes en parasols weg, er zijn zelfs mensen in de ijskoude zee aan het zwemmen! Toch heeft het ook wel weer wat en ‘s middags komen Ciril en Franzisca, een Duits stel (hij van origine van Argentinië) met een camper, bij ons borrelen met heerlijke biertjes van Kunstmann, de plaatselijke brouwer en gerookt vlees van de markt, terwijl ook hier de kalfjes, koeien en varkens om ons heen staan, het ziet er uit als een levende kerststal.

Na de kerst krijgen we bericht dat de nieuwe band binnen is bij Goodyear en rijden we terug naar Valdivia. Bruno, de chef daar, die goed Engels spreekt, regelt de bandenwissel en het uitlijnen en vertelt ondertussen over z’n eigen plannen om naar Australië te emigreren. Leuk al die mensen met hun dromen. We parkeren voor nog een laatste nacht in “onze” wijk en gaan op de fiets naar de bierbrouwerij waar we heerlijk dineren met rauwe tartaar en Chupa (soort kaassaus) met garnalen en natuurlijk ons nieuwe favoriete bier, Torobayo bier van Kunstmann, warme apfelstrudel met ijs na, mmmmjamm! Terug fietsen is iets moeizamer, maar het lukt. De volgende dag gaan we na een week weer richting de bergen, maar eerst halen we nog Pan con Chocolate (pain au chocolat) bij de bakker om de hoek, wow, dat is echt de beste ever! Weer zo’n geluksmoment bij het consumeren er van.

De weg naar de bergen doet ons denken aan Oostenrijk/Duitsland, met groene bloemenweiden, bonte koeien, houten boerderijen, een brede, snel stromende rivier en her en der uitzichtpunten. We kruisen de Panamericana die van zuid naar noord loopt en bevinden ons al snel weer tussen de meren en de bergen met in de verte de rokende Villarica vulkaan die model staat voor alle vulkanen op de wereld met z’n perfecte conus vorm en dan nog dat sliertje rook natuurlijk. We komen aan bij een privé natuurreservaat dat gerund wordt door Mapuche indianen. Ze hebben er leuke wandelpaden gemaakt door oerbos en we zijn er twee dagen bezig om er van alles te zien, zoals watervallen (ook één waar je achterlangs kunt lopen, heerlijk koel!), lavatunnels, grotten, herten, everzwijnen, een mooi museum over Mapuche en grondstoffen die er te vinden zijn en een prachtig met planten behangen hotel. Overal bloeit vingerhoedskruid (de herten eten dit wijselijk niet op), hangen er slingers van oranje fuchsia’s om de bomen heen en horen we de opvallende roep van het Chileense roodborstje, de Chucao, (volgens de vogelgids zegtie “Cr-chu-chu-chu”, maar ik versta ‘m denk ik niet). Er zijn best veel andere toeristen en her en der hebben we leuke gesprekken en ontmoeten we zelfs een Chileens stel dat we twee jaar geleden ook gesproken hebben, maar dan 1000 km zuidelijker, wat is de wereld toch klein, het blijft me verbazen. ‘s Avonds wonen we aan Lago Pirihueico in Puerto Fuy een dorpje van 2 straten waar de stieren en paarden los door heen lopen. Er speelt iemand viool, de ondergaande zon werpt mooi licht op de wolken en op de sneeuw van de Mocho vulkaan vlak achter ons. Hier vertrekt morgen de ferry om 7.00 om in 1,5 uur langs onbewoonde wildernis naar de andere kant te varen waar dan al snel de grens met Argentinië zal zijn en wij oud en nieuw gaan vieren in San Martin de los Andes 50 km verderop. Maar dat is een verhaal voor later. Eerst die wildernis maar eens door, en de grens over waar de truck niet onder de slagboom door blijkt te passen en we in the middle of nowhere stranden met een kapotte wiellager. Mooie cliffhanger of niet? Tot de volgende!